Sa caminera, canno de
iverru proiat in manera bunnante, si prenaiat de lutrau, e pro
cussu su locu fiat connotu dae sos 'inzateris e dae sos massaios
cun su numene de sos lutraos.
Su ruvu creschiat a un'ala e s'atera de su caminu chi si tramutait
in astrintogliu. De istiu 'essiant sas 'ozas virdes, sos frores
e a pustis sa mura, unu fruttu chi si 'achiat mannu cantu sa conca
de unu poddiche. In su mese de agustu sa caminera fiat sicca e
tanno su lutrau ruju paríat unu pamentu. Su sole, dae canno
'achiat die, isparghiat rajos de ocu e sas abbas iverriles si
sicaiant.
Michelli e Grassia, duos pitzinnos minores, ischiant chi in cussu
locu bi creschiat meta mura e sos seros, canno su sole cupaiat,
bi andaiant pro nche la goddire. De 'ortaedie non si bi presentaiant,
ca potiat cumbinare de imbenner boes muscatos currenne puntos
dae sa musca caddina.
Sa mura, antis de la notare cotta e cun sos granos nieddos, si
'achiat ruja e a la mannicare non fiat gustosa, ca li 'essiat
unu sapore aspru chi accorriaiat sa 'ucca. Senne gai a Michelli
e Grassia 'achiat piaghere su 'essire dae domo e iscumprobare
si sa mura de sos lutraos fiat cochenne, ca teniant presse e desizu
de la bider in colore nieddu. Bi andaiant de manzanu, de 'ortaedie
cun su coro treme treme timenne sos boes muscatos. Potiat capitare
chi sa mura s'esseret fatta dae ruja niedda de improvisu, e sos
pitzinnos cheriant bider custu meraculu. Ma s'ispantu prus mannu
fiat un'ateru.
Michelli e Grassia sa mura la colliant intro de unu frascu, a
una a una la istaccaiant dae su ruvu, bi survaiant supra pro nche
leare su pruere e a pustis nche la poniant intro. Issos non ne
mannicaiant manc'una, macari su disizu esseret forte.
Sos 'inzateris s'abizaiant de sa presentzia de sos duos pitzinnos,
los bidiant e si meraizaiant notanne chi non poniant in bucca
mancu una mura.
"Ejò, pruite sunt de goi custos duos chi no ingullint
una mura!" pessaiant intro de sé.
Su ruvu fiat artu e pariat unu muru fattu pro tancare e separare
una binza dae s'atera. Bi fiant peri arvores de pinu e pacos sueglios.
Sos arvores 'achiant umbra in sa caminera e sos duos pitzinnos
l'ischiant, e bi godiant a istare in su friscu collinne sa mura
antis chi su sole esseret cupatu. Sos puzones, chi teniant sos
nidos in mesu de sos ramos, bruttaiant su ruvu. Bi fiat de timer
senas su pruere malu chi beniat dae sas binzas accurtzu canno
sos 'inzateris de manzanu andaiant in mesu de sos filares isparghenne
sa meichina de s'àchina. " Collite sa mura, prus a
prestu istate attentos! antis de la mannicare ponitela in mesu
de s'abba", daiant su cussizu a sos duos pitzinnos, cumbintos
chi cussa fiat sa rejone pruite non mannicaiant una mura, macari
ne aerent collitu meta e tantas vias. Michelli e Grassia, chi
creschiant ascurtanne sos bonos cussizos de su babbu, de sa mama
e de sos mannos, de mura non ne mannicaiant mancu a pustis de
l'aer pulita cun s'abba.. E in chie notaiat custa manera de si
cumportare de sos duos pitzinnos minores, I'intraiat oriolu, su
pistichinzu de chie cheret ischire onzi cosa. E nd'est gai, chi
la colliant tottu intro de su frascu pro la donare a un'ateru
pitzinnu minore.
Su sole su manzanu est naschitu pro tottu sas creaturas e sas
pessones, vatut sas nughes, s'abba dae su chelu, su ventu, sa
terra ingrassat, sos arvores si fachent birdes e 'ocant sos fruttos,
peri su ruvu, macari ispinosu, vatut su fruttu.
Su cumpanzeddu issoro, prus mannu de unu paju de annos, est beru
chi su sole l'aiat connotu, ma dae tempus non potiat 'essire a
foras de sa domo sua. Non potiat andare a sos lutraos, comente
in s'istiu de s'annu colatu. Sos passos suos a bellu a bellu si
fiant firmatos e sa carena, antis forte de pitzinnu chi creschiat
cuntentu de su tempus benidore, no istaiat ritza. Senas su sole
de sas paraulas a bellu a bellu istaiat cupànnesi. Isse,
antis de cussa malasorte, sa caminera de sos lutraos l'aiat connota
senne minore. E si l'ammentaiat. Michelli e Grassia, chi de frecuente
andaiant a domo sua pro istare in cumpanzia, lu bidiant semper
sèitu e canno dae su frascu bessiat sa mura sa cara de
su cumpanzu issoro pariat unu sole e sos ocros nieddos si 'achiant
luchentes. Fiat in cussos mamentos chi li beniat sa fortza de
si ponner ritzu, chi si cheriat arricare, pariat chi intro de
sé s'esseret ischitanne sa fortza de currer a collire sa
mura comente in sos meses de sa salute. Tanno abberiat sa manu,
e moviat sos poddiches pro picare sa mura chi resessiat a si la
ponner in mesu de sas lavras movènnelas a bellu a bellu.
E bi la fachiat a sa sola. Su babbu e sa mama idenne che teniat
fortza, istaiant cuntentos e cun su coro lepiu pro pacos mamentos.
Pro custu sos duos pitzinnos torraint in sa caminera de sos lutraos
pro nche collire s'urtima mura.
" Ajò, lestros, andamus a sos lutraos! " , naraiat
su babbu. E issos cuntentos ca colliant sa mura miraculosa, poniant
in fattu cun su frascu in manos.
Vittorio Sella (Siniscola - Bitti)