PEPPINA

Frius comenti a cussu mangianu fiat de ora chen' 'e ndi fai.
S'imperdau de sa ruga, cobertu de gelu, luxìat che su sprigu e s'araxi parìat chi seghessit sa facci comenti a unu gorteddu.
A sciallu in conca, cun d'unu bistiri mesu scallau a una pariga de crapittas acciouladas, Peppina cussu dominigu puru, mancai a pagu gana e atitirighendi, andàt po domandai sa limusina a sa cresia 'e s'Assunta.
Tenìat ottant'annus Peppina, fiat chen' 'e pensioni e chen' 'e parentis. Dromìat in d'unu aposenteddu de una domu beccia e mesu sderruta chi, po piedadi, is meris no nd'hiant ancora fattu isciusciai. Bivìat sola, in grandu miseria e poburesa, sperendi in su bonu coru de sa genti, e in s'ierru po si callentai unu pagu e circai sustentu, arregollìat paperalla e fustigus chi agatàt in sa ruga.
Peppina, arribàda in deretura 'e cresia si fìrmat, est fadiada e no ci dda fait prus, est totu assubentada, unu furriamentu 'e conca dda scimìngiat, e po no arrùi de mala manera s'accòzzat a su muru. Scedada Peppina! Fiat una dì e una notti intera chi no papàt! Sa debilesa fiat manna, su frius fiat tropu e s'arrobitedda chi portàt no bastàt po dda difendi de cuss'aria 'e nì.
- Ayò! Peppina ayò! - Naràt de sei - Oi est dominigu ... e a cresia ddoi àndat genti meda - . - Chi t'abbàrras firma innòi po tui est accabada! - . - Chi bolis bivi' depis arribai a marolla in s'oru 'e sa porta 'e cresia! - E, comenti hiat pozziu, a traballu, si fiat posta a tressai sa ruga, ma tot'in d'unu una macchina currendi a sa lestra dd'imbistiri in prenu e ci dda fùliat propiu asutta 'e s'arcada de unu portali ancora serrau.
S'arrutroxa dd'hiat trogada su sciallu in facci e comenti fiat posta sa poburita, asutta 'e s'arcada, parìat propiu dromida. Su meri 'e sa macchina, azzicau po su chi fiat suzzediu, de primiziu si fiat firmau, ma ... biendi su dannu chi hiat fattu e pigau de sa timorìa, si fiat fuiu che maccu.
In su mentris, is campanas de sa cresia 'e s'Assunta arrepicànt e sa genti, impressida e beni bistia, de dogna logu s'incarreràt po andai a ascurtai sa missa.
Su primu, a biri cussu dannu, fiat stetiu unu sennori a capeddu e bàculu. Issu, chen' 'e mancu s'incrubai, a bellu a bellu si fiat postu a nai: - Dromi, dromi, bella mia, custu est giustu su logu beni assetiau po tui! - E sighìat a andai.
Avatu lòmpit su sindigu a brazzettu cun sa mulleri, totus cuncordaus po andai a cresia e, biendi cussa mindighenzia, issu hiat murrungiàu: - Custus arrefudus imburdùgant sa bidda nostra, est una bregungia po totus! Hiant a bolli' bogaus de mesu 'e is peis una borta po sempri.
Tocca ca pàssada una femina ... una de cussas feminas paparosarius ma inforracristus, fuliada a mangianu e a merì sempri in cresia, e issa puru spantada po su chi bièdat si fiat posta a nai: - Ohi Ohi! Labài cust'arrori! Gei dda primìzias beni sa dì, sorri mia, imbriaga de bonu mangianu! Chi Deus t'aggiùdit! -
A pustis unu pagu 'e tempus pàssat una cambarada 'e picciocheddus, andendi a serbiri a missa: dda strocìant e dd'insullànt po arriri, ma biendi ca issa no arrespundìat, deludius, si ndi fiant andaus.
Candu oramai sa missa fiat giài incarrerada... là ca pàssat Fulanu!
Issu, cun sabidorìa e delicadesa, s'accòstat a Peppina, dd'assètiat beni su sciallu, cun piedadi dda sèrrat is ogus e dda carìnniat unu pagu sa facci frida che su marmuri. A pustis, chen' 'e fatiga ndi dda pèsat e si dd'atùat a pala. Fiat lèbia che pinna sa puburita, lèbia de pesu... e de anima!
Fulanu s'apàrat a sa porta 'e cresia, ma luegus s'acàtat ca no fiat cussu su logu chi issu fiat circhendi po Peppina. Sa cresia fiat prena de genti "zurpa e bantaxera" chi andàt a innìa scèti po arresai "cristus de inghisci", "santus de linna" e a papai ostias de badas. No! Cussa genti no fiat dìnnia de arriciri cuss'anima, cussa genti no menescìat mancu de s'acostai a "Peppina sa pobura"!!
E Fulanu ... prexau, po su tesoru chi hiat apenas agatau, ma dispraxiu po sa malesa e su strufuddu 'e is ominis, si ndi àndat a pagu a pagu. E camìnat, camìnat ... finzas a candu no sparèssit ... anca su mari c'ingùrtit su celu e sa dì, fadiada, impràssat po sempri sa notti!

Ignazio Mudu ASSEMINI