Gianni Mereu
Subitu dopu sa guerra, cun su rientru de
is richiamaus a is familias, sa vida a Sestu torrat a sa manera de sempriri.
Su satu si prenit de genti, is piccioccheddus torrant a scola e totu is
cosas piganta s'andazzu de sempiri. Ma candu arribat su mesi de Lampadas
e serrant is iscolas is picciocheddus cumenzant sa stagioni prus bella:
s'istadi.
Po primu cosa si ndi bogant is crapitas (po nai sa beridadi calincunu
non si ddas mai postas) e scruzus si currit a su satu a cicai nius o a
cassa manna (acciappai calandiris, oxralis, calincunu stori o calorus
po fai spramai is picciocas).
Non nc'hat ni vesponis e ni macchinas, si currit a pei e bastat. Solu
raramenti cun sa bicicreta de is babbus, unu in sedda e s'atru in su telaiu
si andat a su stradoni a meigama a scudi mura bianca de is matas chi in
cussus tempus adornanta sa Carlu Felici. O a su Masu a fai su bagnu in
su staini de aqua Gillas o a su canali de Assemini e ndi torramusu beni
alludaus. E sigumenti nisciunusu teniat sa doccia (a Sestu non nc'iada
ancora s'aqua de su Flumendosa) si toccat a si sciacuai in is brazzas
de is ortus prima de furriai a domu. De mari, de su Poettu o de Giorginu
ancora non si ndi fueddada. Ma non arrennunziamusu a nadai. A chini teniat
ortu, teniat puru sa brazza po acuai, e su mulinu po dda preni de aqua.
Fiada compitu de is piccioccheddus fai curri is burricus in is mulinus
po preni sa brazza de pressi. Candu unu burricu fiada straccu si cambiada
subitu cun d'unu ateru poita non biremus s'ora de prenni sa nosta "piscina"
e cumenzai a tuffai e nadai.
Mi seu scaresciu de nai ca su costumu de bagnu fiat de unu grandi stilista
"Stili Adamu". A bortas, me is annus de prena s'andada a is
corropus de s'arriu (famosu su corropu de Grazia Coccu) e is prus attrivius
in is funtanas profundas commenti sa funtana 'e "Cangiollu".
In cussus annus is otus fianta riccus de matas de frutta. Prua cerexia,
piricoccu, nespula e sa pressiu de Santu Giuanni fianta is fruttas prus
ciccadas de is picciocheddus. Toccàt solu a fai attenzioni a calincuna
scupetada (ma fiat solu po si fai timi) de is barraccellus chi controllanta
is otus de su Frageri, de su Scardeddu, de S'arriu Druci, de is Coras
e de atrus satus. Ma si dedicamusu puru a su sport. Si giogada a si cassai,
a presoneris, a pappa pruixedda, ma fianta is giogus de mericeddu o pustis
cena in is prazzas de is bixinaus cun is mannus sezius a cadira po' pigai
unu pagu de friscu ananti de is luminaxus de is domus. In s'arriu, asuta
de sa passerella de ferru, cun marras e piccus si pulliada su lettu de
s'arriu e si preparada su campu po giogai a boccia (su palloni fiat fattu
cun d'una migia beccia prena de straccius). Si giogada scurzusu e fianta
pagus is didus mannus de is peis o is genugus chi a sa fini de sa partida
fianta atturaus sanus e sigumenti inzandus non nci fiada ni alculu ni
cerotus, una bella disinfettada de picciacciu aggiustada totu..
Cun speddiu aspettamusu is festas de S'Antoi, de S'Assunta, de Santu Srabadori
e sa festa manna de S. Millanu chi poniada fini a s'istadi e a is vacanzas
scolasticas. Candu arribada sa binnena, nci scappada de guadangiai calincunu
soddu o aggiudendi in bingia o cun s'ati de su sciscilloi. In cussus annus
is istadis fianta una ugualli a s'atra. Solu in is annus cinquanta cun
s'arribu de vespas e vetturas e su cambiamentu de sa civiltadi agricola
e pastorali in cussa industriali cambiada su modu de bivi. Su cuntatu
cun sa cittadi (po chini andada a fai is iscolas medias a Casteddu) ti
fait scoberri unu mundu nou e ti nci stesiada de su modu de bivi de bidda.
In pagus annus is piccioccus si scarescint de su corropu de Grazia Coccu
e de sa funtana 'e Cangiollu, e in su Poetu, a sa quarta firmada de su
tram, a sa prama dopu su "Lido" podis agattai medas sestesus
sterrius in s'arena o gioghendi a tamburellus in battigia cun is signorinas.
Certu su cambiamentu de inzandus a hoi esti stetiu mannu. Ma a chini hat
connotu sa gioventudi cussus annus, s'arregordu de is cosas chi si fianta
ddis fait benni unu prexu amesturau cun margura (amarezza) e cumovidura,
penzendi a cumenti fuemus sinzillus e nozentisi ma a su matessi tempus
sen'è penzamentus e diaderus cuntentus puru non tenendi is possibilidadis
(e no' ddu scinti apprezzai) de is picciocus de hoi.
In regordu de Faustinu Onnis
De unu scantu cidas, si nd'est andau Faustinu Onnis, poeta ceraxinu, amanti de sa lingua e de sa cultura sarda, collaboradori po tant'annus de is principalis rivistas letterarias de sa Sardinia, membru in tantis cuncursus de poesia, amigu sinceru e maistu de vida. A sa famiglia is cordoglianzas de totu sa redazioni de su " Caffè Sestese ". Ddu bolleus arregordai cun d'una poesia scritta de Faustinu Onnis e pubricada in sa rivista S'Ischiglia in su 1983.
Mes'è ArgiolasIs istendalis(1) in celu
si ponint asub' 'e pari
in su mes' 'e Argiolas;
e po sa terra nosta
sa basca a cuaddus compit.
Cun araxis de braxas e pampas,
umida e piccigongia.
Su cruccuju(2) baddat
in su pruini de is bias,
in is ogus de sa genti,
in is lettus siccaus
de is arrius mortus
chi prus no' fragant,
friscus de menta e leunaxi,
comente candu est ancora
beranu(3) totu in frori.
(1) Istendalis: Le tre stelle della costellazione
d'Orione;
(2) Cruccuju: L'aria offuscata delle ore più calde;
(3) Beranu: Primavera.