Sa Matantza de sa tunina

a Portuscusu






A s’acab’e su mes’e Maju, in su tret’e mari ki dividit s’isula de Santu Perdu de Portuscusu ( gloss. ), si tenit una tzirimonia spettaculari, ki assimbillat meda a una festa, ma diversa de totus is atras festas religiosas ki in Sardigna si tenint in d’onnia mes’e s’annu. Infatis, custa tzirimonia est liada non a unu santu ma a sa passada de sa tunina ( gloss. ).

A pustis de unu tempus candu - po curpa de s’imbrutamentu de su mari - sa tunina iat cambiau su caminu misteriosu, at torrau a pigai, de unus cant’annus, sa bia beccia acanta de sa costa de sa Sardigna. A tempu giustu, is piscadoris aprontat is barcas de apubamentu e is arretzas de tentura ( gloss. ), e acant’e sa costa benit apariciau "s’apusent’e sa morti" ( gloss. ).



Sceti su Rais - su capu de is piscadoris ( gloss. ) - tenit deretu de abarrai a intru de sa cabia innui at essiri spinta sa tunina e, in peis a intr’e sa barca, dirigit donendi is cumandus. Sa carriga de Rais est aici disigiada e importanti ki passat de babbu in fillu cun d’unu imparu meda longu, fatu de obedientzia e de sperientzia. Sceti kin’at essiri amostau de tenni tot’e duas cosas, acumpangiau de atrevimentu e impunnada a su cumandu, at a podi bessiri Cap’e pisca. Candu sa tunina s’agatat in s’apusentu de sa morti, cumentzat sa matantza ( gloss. ).



S'occasioni est in beridadi calincuna cosa de prusu de un’attividadi artesanali; est po custu ki ‘ndi kistionaus in custu giornali mesili. Est una tzirimonia rituali fata de cumandus e gestus antigus, sempiri is propius, arripitius in su tempus ( gloss. ), i est impari una festa populari aundi pigat parti totu sa genti de sa bidda. Sa passada de sa tunina est infatis abetada de parti de is piscadoris e de is familias insoru ( gloss. ), ki de sa pisca e de su traballu po iscatulai su piscau ant fatu sa prus importanti intrada de dinai, ma est abetada puru de sa genti di totu sa bidda.



Nci funti totus is elementus de una festa: is coloris luxentis de su soli ( gloss. ) in su mari, is aparicius lestrus, su colori arrubiu de su sanghini de sa tunina punta cun su grofali ( gloss. ), e in s’aria is tzerrius de is piscadoris ( gloss. ) (is incarrigaus de sa cassa) e cussus de medas spetadoris: tzerrius de atzitzamentu po is piscadoris, de spantu po sa biatzesa de sa tunina, de prexu po sa cassa, de pena po sa sorti de su pisci. Unu ritu sangunosu, e puru sedusenti, a biri sa cantidadi de turistas ki arribant in sa zona po assisti a custu ritu antigu e po pigai parti a custa ki est bessia una sagra populari e un’appuntamentu turisticu traditzionali.



Film: La Mattanza (AVI 3,8 Mb; MOV 2,8 Mb).