POESIE E FILASTROCCHE

  

La strada Regina Margherita

di Riccardo Maccorini
Sonetto composto dal Maestro,
in occasione della consacrazione
della Chiesa Parrocchiale di Pielungo,
il 18 ottobre 1905.

Quando muovi dal piano a la montagna,
lungo la via "Regina Margherita",
la facil erta, o passegger guadagna
su per la valle da l'Arzin lambita.
E qui t'arresta. In angusta campagna sparsa di case biancheggianti,
ardita una Chiesa s'estolle,
ov'è compagna ad operosa fede, arte squisita.
Entra nel tempio novo e
se non hai viva la fede, ammira ogni lavoro
e meraviglia e gioia in cor ne avrai.
Entra ed ammira! Ne uscirai fervente contemplando profusi e marmi ed oro
per innalzare un tempio al Dio possente.

Senza titolo

di anonimo
Pubblicata su "Il Buon Pastore" nel 1953.

Sint une vùes! Al mi semea gno von, inçhiantat a vidie dutt bell'a pont; al dîs: "Son sessant'agn' co un mal baron
al mi puartà in pùeç dis a l'alti mond.
Nen las çhiaras nas zevin a passon
su pai trois dal Clapiet,
u' là co ìl Cont al à fatt cui sie bêzz
un lung stradon,
co in tal Friul a' no l'ind'è un second.
Pielung no l'è pi lui;
al è cambiât: jò çhiali, çhiali...
Aitoris jò, ce biell!
Scuelas, çhiasas, glisia da citât.
Nevuad mognò! Jò prei dal Paradis:
preait en vos là u',
preait par Chell co là fatt cetant ben al siò paîs!

Di in che volta... a cumò

di Dean Domenico Tinei
Pubblicata su "La Voce della Val d'Arzino" nel 1973.

Ai son 40 ans co soi partit la prima volta
e soi tornat ogn'an, di volta in volta
e cencia indacuarsimi
a l'è dut cambiat: ciasas, stalas, praz,
dut l'è abandonât.
Quant ca si seva a la funzion la sera
e si tornava a ciasa a ora di coriera
l'aria a era tiepida e profumada di fen,
erin simpri contenz e si volevin ben.
Passant par VaI, Ròs e Carluz,
simpri di corsa, su e jù par chei murùz
si sintiva il profum di polenta e ridìch
e si rivava a ciasa cun tant apetìt.
Polenta e ridìch cuinciat cu l'argiel,
mignestra di fasoi cul vues di purcel,
polenta e brovada sa l'era d'unvier
e dut pasava in chel stomi di fier.
Marquegna, Frata, Yua Marin e Cecon,
Tofoi, Carluz, Tinei e Paveon
ai era plens di int duc chei pecoi,
a vidia cumò, no sai la co soi.
E duc i nuestis Vecius tant ca an sudât:
su las monz ai seva, finît il prât.
Stalas, stradas, e ciasas ai veva costruît e vidia cumò, cemuat ca l'è finît!
Purtrop so volevin mangiâ
vin duvut fa la valis par emigra
e a chei furtunaz cai son restâz,
Luar a nos, e Nos a Luar vin da esi grâz.
Nos turnìn parcè che il nilesti paîs
il vin tal cour e mai il dismentierin
fin tant che si mour;
una ruba sola Vos vin da racomanda
col tignis da cont, co nol lasâs inquina.
Cai vigna i vilegianz a respira l'aria sana,
........... cai beva l'aga freschia da la fontana,
cai puartin moviment e buina compagnia,
ma la nuesta richeza ca no la puartin via.

Màri e fî

di Piéri Menegon
Da "Sot la nape" 1954

A l'é tornât a ciása, il fî da la Catín,
dopo trent'ágn.
A l'in d'á lui cumò cinquanta, îa vinch' di pî.
A l'é rivàt iersèra,
e intór da la corièra nissún l'á cunussût.
A l'é sût drét a ciása pal troi da la fornàs.
E quan' ca l'é rivât,
so màri a l'á cialât par un momènt;
e dopo noma chès dôs bussádas
e un "Màri!" e un "Jacumín".
E un lunch tasîa, cialâsi,
e lui cialâ duquànt: spolért par fogolàr, lumínio al puést dal rán; e îa cialâli lui:
un sior di bièla zìara, ociài, vistìt pulìt.
E po', belplànch, forést quasi tal ciacarâ, lui - Màri, vós bastávei i bèz co vós mandàvi...? -
- Sì, Jacumí'n, e 'n d'ái mituz éncia a la puésta cul puàr di ció pàri... -
E intànt, mitûz i stechs sul fóuch,
a preparava par lui chél nìn di cèna:
polènta su la plòta, formádi,
e la scugiéla dal làt, la sò scugiéla.
E dut, ta la ciasúta, il fóuch
e las perávolas il lát i imprésch' la lûs, dut vèva còma un bâti di cóur - Tu sôs tornât! -.

Senza titolo

di anonimo
Canto alla promessa sposa
pubblicato su "ÂS Int e Cjere".

Ven four, ven four, marzòcula,
ven four nel prin clamâ;
la cjaza dal ciò pari tu l'âs da bandonâ.
La cjaza de cjò zocul tu l'âs da miorâ.

Senza titolo

di anonimo
Filastrocca per bambini

Ai ven chê da Peonas a cjapa su' las gargionas,
ai ven chê da Braulins a cjapâ su' i fantulins.

Senza titolo

di anonimo
Ricordo di un'usanza

Quant ch'as era las vacjas
ch'a na molgeva, ai cjapava su,
ai zeva dal predi a puartâ semola,
sâl e un nin ai deva al nemâI e dopo
ai meteva tal trâf parsora la puarta.
Pai cristians ai faseva las binidizions
di roba personâI e doi ai zeva
a fâ prieras là cb'as era las stradas
ch'ai faseva cruas e bisignava zî oras disparas;
ai cjapava la ruba ch'a era stada binidida
e ai la brusava.
Ai zeva par una strada
e ai cugneva tornâ indavourpar un'âta.

Las Cjavalârias

di anonimo
Detto popolare di S. Francesco legato al fatto che nei tratti in salita, lungo la strada per Pozzis, si dovevano aggiungere i propri cavalli a quelli di un altro carro.

Talmìdes di nujâr e glacins d'aciâr
e su pas cjavalarias.

 Indice Arte e Cultura ...... Home page