Diariu 1997 II
1 pagina Torra in segus Interessos Fotografias Sos menzus

 

1 pagina
Torra in segus

Diariu 1997-II

Sa naschida

7 de austu. Ando a tribagliare che 'onzi die; a sas deghe retzo una telefonada a ufisciu; A Piera li devent faghere su cesareu in tota presse. A sas 10 e mesa che so in s'ispidale; a sas 11 e mesa telefono a unu cullega pro li narrere chi istasero no appo a andare a tribagliare. Incomintzo a passizare in sos passarissos de s'ispidale e a pippare che turcu; Mizas de pessamentos mi passant in conca; dae una parte sa cuntentesa 'e diventare babu, dae s'atera su dispiaghere pro comente si fint ponzende sas cosas (su duttore m'at nadu jaramente chi fit perigulosu pro Piera unu coma pro sa preeclampsia; sa pressione ch'est pigada subra 'e 240) e duncas fint in perigulu 'e vida siat sa mama siat sa fiza, ca in casu 'e coma est diffitzile mannu chi si l'iscampent totas duas). E posca su pispinzu mannu de sa criadura; bi l'aiat fata dediai minudedda? e-i sa mama, in calesisiat casu pro a-issa fit unu corpu mannu e mi fit toccadu de l'istare accurtzu aberu. In s'impestantu b'aiat un'ateru problema; innantis de ischire de su cesareu, Piera s'aiat manigadu un'isctula 'e biscotos e duncas tocaiat de aisetare paritzas oras pro no b'aere problemas in s'operascione. Totu chircaiant de dare coraggiu a Piera, su gineclogo, sas infermieras, su anestesista, sos parentes, ma devo narrere chi fit tosta aberu sa cosa. Piera fit totu offiada, a su puntu chi fit diffitzile a la connoschere; sos valores de sas analisi fint tottu fora de meda; sos renes no funtzionaiant guasi pius; su coro andaiat a contu sou. Donzi tantu aPiera li eniat carchi ticchiu, moviat bratzos e ancas chena lu cherrere e cussu fit unu signale malu meda. Su tempus pariat chi no passaiat pius. Bidia ateras mamas chi si fint iglioradas dae pagu, allegras che picciri. Tzertu chi cando appo intesu una in su telefono nende chi fit naschidu su nebode, ma chi fit minudeddu, pesaiat 3 chilos ebbia m'est bennida sa gana de l'istrangugliare. 3 chilos, unu zigante post'a paragone a Luiginedda, chi at a pesare no pius de 650 grammos a cantu nos at nadu su ginecologo, isperiende sos datos de s'ultima ecografia. A sas tres e mesa passat Piera in sa lettiga, che la sunt jitende a sa sala operatoria; incomintzant sos minutos pius longos; no est chi in cussos mamentos potas istare contivizende meda ... bi podet aere unu aggravamentu de corpu e totu dae bellu che podet dare 'orta in disacatu. Devo finamentra narrere chi fia cuntentu pro Piera, ca 'idende cantu istaiat male in custas ultimas dies e cantu fit agguantende puntas de dolore e malannos de 'onzi calidade, pensaia chi ja' fit ora chi custu calvariu esseret sessadu. Cussa criaduredda chin un pagu 'e bonu fadu ja' bi l'at a faghere. Donzi tantu colat carchi infermiera e paret chi siat fatta ma posca m'abizo chi alu est totu che innantis; a sas batoro e deghe sa prima a 'nd'essire est Giampiera, una sorrastra de Piera chi si fit laureende in medicina e no s'at cherfidu perdere s'iglioronzu. Arrivit e nos narat: "- Sa criadura est naschida, istat bene, at pesadu 620 grammos, at respiradu a sa sola, at apidu un'indice de Apgar de 7 e como che l'ant faladu a josso, a neonatologia. Est minudedda meda ma ja' paret ispibilla. Sa mama ja istat bene, chin s'epidurale fit ischidada e duncas s'est abista de totu e como istat benigheddu, la sunt torrende a tancare in matta. -. Luego che falo a su repaltu de neonatologia; aisetto pispinzosu fora. Posca de una mes'ora 'ndessit Giampiera chi mi narat: -No ti lees pessamentu, ista chin s'amina in paghe; como sa criadura la sunt preparende, lis sunt culleghende totu sos macchinarios pro la muntennere sutt'a controllu e-i s'ossigeno, mai bi 'nd'appat bisonzu, ma no s'ischit mai! posca, cando ten aere agabbadu ti faghent intrare unu minuteddu a la 'idere, si bi cheres intrare, a ti la sentis? -. E deo: - Tzertu chi la cherzo 'idere". A pustis de un'atera mes'ora 'ona torrat Giampiera: - podes intrare; innantis pero ti deves bestire cussu camice 'irde e cussos duos pannos pro ti coberrere sas iscarpas; samunadi 'ene chin custu sabone disinfettante -. Mi so estidu in birde, chin custu camice mannu chi che jompiat finas a terra e a intro; ch'intramus a un'apposentu mannu, illuminadu a die, inue b'aiat no mancu de 30 o 40 incubatrices; calecuna de sas criaduras fit pianghende, dae carchi macchina 'nd'essiat carchi sonu de allarme, ma pariat totu tranchigliu. e c'arrivo a sėincubatrice de Luigina; e no bido custu sorighe nuscu... pro pagu no mi falo ... dae s'atera no bi devia faghere una fregura mala, e tando chircaia de mi faghere fortza; Luigina fit dediai minudedda chi sas orijas (mi l'appo a ammentare pro semper) chi puru fint minoreddas meda, che li coberiant guasi totu sa cara; sas manos fint pius minoreddas de s'ungia 'e su poddighe pitzinnu 'e sa manu, sos bratzos e-i sas anchitas fint fines che unu lapis; sa pedde fit totu appijigheddada e a la 'idere 'ai pariat pius sa cara de una 'etzitta che-i sa cara de una criadura naschidolza. M'ant ispiegadu posca chi totu sos primidios sunt bai sas primas dies, posca ja si ponent a postu. Devo narrere chi a unu tzertu puntu mi 'nd'at faladu finas carchi lagrima, ca appo pensadu chi fit diffitzile mannu chi cussu sorighitu bi l'aere fatta. De una cosa importante meda mi so abistu; fit respirende a sa sola, chena respiradore, e cussu cheriat narrere meda. Un'infermiera arrivit e li torrat a ponnere sas cannulas in su nare ma issa forfijendesi  e iscarcheddende che una pibereda si 'nde l'at istratzadu torra. A unu tzertu puntu est iscappada a pianghere chin cussa oghighedda arrughida e fine fine. Fit ja ora de ch'essire; la carigno un'urtima 'ia e prestu a subra a sa 'e sa mama, a bidere comente istait. Piera fit alu istontonada dae s'anestesia epidurale, ma cumprendiat guasi totu; m'at preguntadu 'e sa criadura; l'appo nadu chi fit andende totu 'ene. Luego posca 'e s'essere igliorada sos pes si li sunt isgonfiados. Su duttore at nadu chi pro torrare che prima toccat de isettare carchi mese. In s'impestantu m'at bennidu una cuntentesa de no podere contare. C'ando a su telefono e a cantos mi sunt bennidos a conca appo telefonadu: parentes, amigos, connoschentes, ... E si 'nd'est bennida s'ora de mi che recuire a 'ndomo; cras at a essere una die longa. A sa otto saludo a muzere mia e ghiro a 'ndomo. Sa notte bappo drommidu bell'e pagu; fit coment'e si Luigina fit chin megus in su lettu.  

Sas dies de s'ispidale

 

8 de austu: So andadu a ufisciu, ma pro mi leare duas dies de permissu ebbia. Posca de aere cumbidadu sos cullegas che so curtu a s'ispidale ue b'aiat carchi parente aisetende de poder intrare a bidere a Piera; e cue puru cumbidos, 'asos e abratzos. A pustis so andadu a su municipiu a denuntziare a Luigina; l'apo dadu ateros duos lumenes puru: Agata Gratzia. In caminu pro che torrare a s'ispidale mi so frimmadu a leare su classicu matule 'e fiores e-i su fioccu chin sas cordeddas. Ateros matules batidos dae parentes e amigos si bi subt aggiuntos. Bennida s'ora, andamus a bidere sa mama noa; istat bene, fit pesada dae su lettu ja' dae sas deghe ma est a terra in totu 'e morale ed est totu offiada.  A sas sese de sero, posca de chircare de che la cunvinchere pro oras in de badas, so resessidu a che jighere a piera a bidere sa criadura. Comente l'at bida at iscapadu a pianghere, ma eo creo chi devat aere unu cumportamentu divesciu chin sa pitzinnedda; devet chircare e li dare amnu e no de che sighire a che l'imbolare a terra. Ma a faedare dae fora ja est fatzile; issa est sa chi at vividu sa disgrascia pius manna e si podet dare chi apat bisonzu de custu isfogu.

9 de austu: A sa 9 e 40 che so in s'ispidale a accudire sa pisedda; l'apo agatada pianghende e atapendesi a totue; aggantzaiat e istringhiat su cabidaleddu, illonghiaiat bratzos e ancas; podet essere chi fit chirchende a sa mama. L'appo carignada a longu, finas a s'ora de che devere bessire dae neonatologia. Tando so pigadu a subra; chin Piera amus detzisu chi pro no perdere su latte fit istadu menzus a leare unu tiralatte. Pro agatare sa marca chi andaiat bene pro suos motores de sa clinica appo devidu zirare a tota Tathari. Posca l'ap agatadu in una butica acurtzu a s'ispidale... custa si narat mancantzia de isperientzia. Falados a josso chin Piera si 'nd'at bogadu sa prima tatzita 'e colostra pariat pius aba azigheddu groga pius che colostra); che l'amus postu in su frigorifero ca su duttore nos at nadu chi amus a proare a 'nde li dare unu ticu istasero a sas 8. Che semus intrados a passu lezeru a sa e pupitedda. E ja' fit tempus, finamentra Piera s'est detzisa a toccare sa fiza, a la carignare, a li dare unu signale de ataccamentu. In custas occajones no esistit pius s'ora; che brincat donzi regula; fia dediai leadu dae totu su chi fit sutzedende chi no b'aiat ne ora de 'ustare ne ora de drommire. Devo finas narrere chi comintzaiat a si faghere intendere totu su tempus chi fia a sa sola e como chi pensaia de aere pius cumpanzia de innantis m'agataia pius solu che mai. So recuidu a 'ndomo un'iscutighedda pro chircare de manigare carchi cosa; in una mesora chi so istadu in domo appo retzidu paritzas telefonadas; che a narrere chi no so resessidu a cumbinare nudda, mancu a mi faghere a manigare. Appo pensadu: - mi leo unu paninu in su tzilleri - si nono innoghe passo tota die telefonende-. E bai a sas chimbe che torro in tota presse a s'ispidale ue b'aia tota sa familia mia. A furia de istare a s'andalitorra jighia sa conca che una tana de grillu; fia imbaddinadu; in s'impestantu accudiant ateros parentes e amigos e totu a ti preguntare ... ite respondere cando sa cosa ebbia chi che jighes in conca est : - josso b'est sa criadura chi at bisonzu de ajudu -. A sas 8 de sero intramus torra a sa 'e Luigina; istaiat bene e fit tranchiglia.     

10 de austu: Su manzanu a faghere s'ispesa pro comporare sas cositas chi podet impitare una femina in s'ispidale;A sas 11 e mesa ando a bidere sa piciochedda; la jighiant cravada sutta paritzos duttores; a mie e a muzere mia nos c'amus postu luego cosas in conca. L'ant postu una flebo in su bratzitu (russu su mesu de unu poddighe pitzinnu minudu) e nois fimus pispinzosos meda, finas ca fit totu impriastada de sambene. Cando semus andados a l'agatare sas ateras bias Piera at incomintzadu a li faeddare; cando li poniant sa cannucia chin s'ossigeno in su nare si 'nde l'istratzaiat e sighiat a respirare 'ene, chena chi perunu allarme apperet sonadu. Su coro andat dae 100 a 150 battidos a su minutu (normale pro una criadura naschidolza). Sa temperadura de s'incubatrice est in sos 35 grados; s'aera 'e su ventiladore est de 34,9 grados.  

11 de austu; Toccat de comporare sas coppetas pro mantennere su latte, sa pancera e-i s'isterilizadore pro sa macchina 'e tirare su latte. A de notte no apo tancadu oju; devia torrare a tribagliare. A sas 9 e vinti che so in ufisciu. A sero, cando ando a bidere a Luigina, incomintzo, comente si faghet pro su pius in custas occajones, a faghere sos assemizos: su nare e-i sos pes de Piera, sas barras,  sas ancas e-i sos coddos de Bainzedda, sas manos e-i sos bratzos de Rosa. Mi paret jaru chi no si podent faghere assemizos chin una criadura dediai, ma nois los faghiamus su mantessi. Oe a Luigina 'nde l'ant bogadu sa ciciedda pro li cuguzare sos ojos in sa fototerapia; fit a ischina a in giosso, chena respiradore, fit unu pagu isballada e at manigadu 0,5 centimetres cubos de latte 'e sa mama a sas 3 e a sas 6 de sero; paret chi su latte lu digirat bene, ca no li restat nudda in matta. Su pesu ch'est faladu a chimbichentos e deghe grammos; chi Deus nolla mandet bona (una perdida de su deghe pro chentu andat bene, ma Luigina at perdidu ja' su 17,18 pro chentu de su pesu chi aiat cando est naschida). Est de continu unu tiratosta; una die che ses in su chelu, ca totu est andende permamentos, un'atera ses a terra in totu ca ti paret chi su mundu ti 'nde siat falende subra; finas sa cosita pius minuda ti paret una rocca de paritzas tonelladas chi jighes subra 'e coddos. 

12 de austu: Luigina oe at manigadu 5 'ias su latte 'e sa mama (0,2 -0,5 - 0,5 - 0,5 - 0,2 cc.). Si bi la sighit boi andamus bene! Sa conca est creschende die chin die, s'idet a oju. Li sunt fatende torra fototerapia ca fit torrende a diventare groga. Duncas jighet otrra cussa caratzedda in ojos ca sa lughe ultravioletta si nono li faghet dannu a ojos.Sa pupa istat bene drommi chi ti drommo, s'istirat, murrunzat e posca torra si ch'ingalenat. Paret tranchiglia meda. Cando est ischidada no istat chena faghere mustras e donzi tantu iscappat a pianghere. Pius che ateru est sa ciciedda chi che li falat a su nare e li dat mattana meda respirende. diffatis comente s'infermiera bi la ponet bene sessat luego de tunciare. A sas noe e deghe che torro a 'ndomo isballadu che ainu; mi manigo carchi cosita e mi che corco.

13 de austu: Sa proenda de pupitedda oe est de 1 cc de latte 'onzi 'a chi manigat. Piera s'est isgonfiende pianueddu pianeddu e sunt sessende finas sos dolores e-i sos imbaddinzos. Sa pitzinna oe ch'est falada a 490 grammos de pesu; est fatende alu fototerapia. L'ant postu, e ja' fit ora, una cicia noa; su coro est a 140 e est respirende 'ene meda. A sas 7 de sero Piera at fatu s'urtima flebo de antibioticos. A sas 9 de sero sa pupita at manigadu 1 cc. de latte; su coro lu jighiat a 137-140 battidos a su minutu. Est movende sepr'e pius bratzos e ancas e est incomintzende a pianghere pro famine, tant'est beru chi comente li ponent su sondinu pro l'aproendare istat muda che coighina, s'idet chi su latte 'e sa mama li piaghet aberu. Luigina manigat a sas 6 de manzanu, a sas 9, a mesudie, a sas tres de sero, a sas ses, a sas 9 e a sas undighi e mesa de notte. Cando poto b'ando semper.

14 de austu: A sas 11 de manzanu c'ant bogadu sos puntos a Piera; sa pisedda est creschida de 10 grammos. Paret cosa de nudda ma est importante meda pro a nois chi 'idiamus su pesu semper pius basciu. Sa proenda est como de 1,5 cc de latte. A sas 3 de sero che fia in sa 'e sa tribitedda; jighiat sa sondina; in su cartellu chi ponent in s'incubatrice 'onzi duas dies bi fit su pesu; mesu chilu; su coro fit a 127. Li sunt dende glucosio chin sa flebo. Piera est mezorende meda; at illanzighinadu una bellesa, e finamentra sa matta est miminende. Eo oe no m'intendo 'ene nudda; devo manigare 'ene e drommire de pius si cherzo ajuare cuss'essereddu bellitu e vellutadu a tirare addainanti e a che jumpare custu mamentu difitzile. Custa chida chi ch'est colada dae cando Luigina est naschida m'est parfida longa una vida. Fora 'e sa janna 'e domo b'appo appiccadu unu nastru rosa; no 'nde l'appo a bogare finas chi Luigina no benit a 'ndomo. A sa una appo 'idu unu babu e una mama chi b'aiant su fizu in neonatologia chi si lu fint jitende a 'ndomo... fint allegros che piciri. A innoghe a carchi mese podet essere chi nois puru l'amus a faghere. A sas 11 de notte semus intrados a sa 'e pupitedda; fit a cascos e l'appo carignada un'iscutta 'ona; s'idet chi li piaghet a la toccare, ca cando l'appo passadu sa manu in cara sa prima 'ia, s'est totucanta istirada e posca at pijadu sas ancas e la moviat, fatende a bidere cantu fit cuntentoce. Su coro fit a 130, sa temperadura de s'incubatrice fit a 31,5 grados. Dae dominiga, si no b'at istrobu, at a incomintzare a manigare duos cc de latte. Est alu caratzada ca est unu pagu groga. A Piera l'est sanende s'istropiada de su cesareu; b'at ebbia carchi problemeddu a sa pressione ma creo chi chin su tempus sessent custos puru.  

15 de austu: Dae oe Luigina est lende duos cc de latte; deris su duttore aiat isbagliadu iscriende in su fogliu. Sa pupita a sas 8 e vinti de manzanu at pesadu 520 grammos. Su coro est a 135. Sa pitzinnedda est tranchiglia e est drommende una bellesa. Si movet meda ma no che-i sas primas dies. Su glucosiu bi che l'ant passadu dae sos 66 cl. de deris a 100 cl. de oe. Sa chiza de Luigina est cambiende meda; innantis fit ruja che fogu, finas ca s'idiant totu sos capillares tando chi como est diventende rosa, s'idet chi est comintzende a ponnere unu pagu e lardigheddu sutt'e sa pedde. Mi dispiaghet pro sos chi sunt in s'incubatrice acurtzu a nois; su fizu, chi b'est ja' unu mese e msu in s'ispidale, at perdidu dae janteris a oe pius de 70 grammos e como che pesat 680 grammos. Oe, recuidu a 'ndomo m'appo fattu unu bellu piattu 'e pasta; fia dies e dies chi no manigaia dediai 'ene e roba calda. Una de sas cosas pius malas su tempus est chi est fatende unu cardu 'e morrere e custu faghet istare male a Piera, finas si b'at unu ventiladoreddu, ma su cardu est troppu. Intro de neonatologia posca no 'nde faeddemus, chin cussos camijones mannos chi nos devimus ponnere innantis de intrare e chin totu cussas incubatrices atzesas no si bi parat; 'onzi 'ia 'ndesso sueradu chi est una beffe a m'idere; paret chi che sia rutu a modde in calchi balza. Piera oe in totu si 'nd'at bogadu ses vasetos de latte, est incomintzende a dare latte comente si toccat; sas ateras mamas si sunt guasi totu sicchende, no appo cumpresu proite! Sa pupa no est resessida a digirire 1 cc. de latte; isperemus chi siat cosa 'e nudda. A sas 6 Luigina fit a tacullidas fortes; est pianghende pagu; menzus bai, proite a ispecare energias cando si devet ponnere a laldu? A sas undighi de notte fia cherfidu torrare a s'ispidale a bidere a Luigina, ma mi che so ingalenadu in su lettu e no bi so resessidu; su pispinzu de su ristagnu de 1 cc. de latte fit forte ma mastr'Iglianu mi l'at fata.  

 

16 de austu: Oe muzere mia at a disizu: "crackers", "savoiardos" , frutture, galletas pro criaduras. Luigina a sas 9 est unu pagu orioladedda, pro fortza, l'ant addescada a sas 9 e mesa (chin mes'ora de ritardu!). Istanote a sas 11 no at digiridu su late, posca a sas 2 e a sas batoro est andadu totu 'ene. A sas 6 de sero iscoberzo chi sa proenda 'e sa criadura che l'ant jita a 3 cl de latte (in tota die sunt 24 cc de latte). Bessidos dae 'idere a Luigina, fora bi fit Barore, su mannu. S'est tratesu una vintina 'e minutos ma de intrare a bidere sa criadura no 'nde cheret mancu s'intesa! (Li faghet male a bi pensare ebbia a cussu sorighittu, no solus de lu 'idere). A sas 9 torra a intro. S'infermiera 'nd'at bogadu sa caratzedda a Luigina a pustis de 'nd'aer bocchidu sa lughe ultravioletta. incomintzamus a l'assemizare: su nare est totu a sa mama, sa barra e-i sas laras a Bainzedda, sa tia; sos ojos diant parrer jaros e-i sos pilos brundigheddos e oe, pro sa prima 'ia, nos semus abistos de sas pibiristas longas longas e fineddas fineddas. Sos Tzelembros los jighet artos meda. S'infermiera iscumbatat chi no bi jitat alu late in s'istogomo (e pro fortuna no b'at nudda), posca che li tzaccat unu tubigheddu in bula e che l'ispinghet chin un'isciringa 3 cc de late. Sa pisedda est nervosa e pianghet a toroju (pro sa prima 'ia si faghet intendere dae totucantos in sa sala). Bi la sighit pianghende pro unos chimbe minutos, finamentra chi no pedimus a un'infermiera de la 'ortare a bentre a in josso (chi paret siat sa manera chi li anfdet pius a geniu). Comente l'ant bortada, Luigina l'at agabada 'e pianghere e s'idiat dae tesu chi fit pius tranchiglia. A sas 9 e mesa che semus bessidos a fora; eo so istadu unu cuartu de ora bonu chin Piera in ginecologia, posca mi che so torradu a 'ndomo.

 

 

Torrache a subra                Diariu parte I                Diariu parte III