BHAGAVAD-
GITA
|
Sri Krishna speaks the Bhagavad-gita to His friend and disceple Arjuna on the battlefield of Kurukshetra |
sanskrit verses (in roman
letters)
from chapter 13 to chapter
18
13.1-2
arjuna uvaca prakrtim purusam caiva / ksetram ksetra-jnam eva ca etad veditum icchami / jnanam jneyam ca kesava sri-bhagavan uvaca idam sariram kaunteya / ksetram ity abhidhiyate etad yo vetti tam prahuh / ksetra-jna iti tad-vidah 13.3 ksetra-jnam capi mam viddhi / sarva-ksetresu bharata ksetra-ksetrajnayor jnanam / yat taj jnanam matam mama 13.4 tat ksetram yac ca yadrk ca / yad-vikari yatas ca yat sa ca yo yat-prabhavas ca / tat samasena me srnu 13.5 rsibhir bahudha gitam / chandobhir vividhaih prthak brahma-sutra-padais caiva / hetumadbhir viniscitaih 13.6-7 maha-bhutany ahankaro / buddhir avyaktam eva ca indriyani dasaikam ca / panca cendriya-gocarah iccha dvesah sukham duhkham / sanghatas cetana dhrtih etat ksetram samasena / sa-vikaram udahrtam 13.8-12 amanitvam adambhitvam / ahimsa ksantir arjavam acaryopasanam saucam / sthairyam atma-vinigrahah indriyarthesu vairagyam / anahankara eva ca janma-mrtyu jara-vyadhi- / duhkha-dosanudarsanam asaktir anabhisvangah / putra-dara-grhadisu nityam ca sama-cittatvam / istanistopapattisu mayi cananya-yogena / bhaktir avyabhicarini vivikta-desa-sevitvam / aratir jana-samsadi adhyatma-jnana-nityatvam / tattva-jnanartha-darsanam etajjnanam iti proktam / ajnanam yad ato 'nyatha 13.13 jneyam yat tat pravaksyami / yajjnatvamrtam asnute anadi mat-param brahma / na sat tan nasad ucyate 13.14 sarvatah pani-padam tat / sarvato 'ksi-siro-mukham sarvatah srutimal loke / sarvam avrtya tisthati 13.15 sarvendriya-gunabhasam / sarvendriya-vivariitam asaktam sarva-bhrc caiva / nirgunam guna-bhoktr ca 13.16 bahir antas ca bhutanam / acaram caram eva ca suksmatvat tad avijneyam / dura-stham cantike ca tat 13.17 avibhaktam ca bhutesu / vibhaktam iva ca sthitam bhuta-bhartr ca tajjneyam / grasisnu prabhavisnu ca 13.18 jyotisam api tajjyotis / tamasah param ucyate jnanam jneyam jnana-gamyam / hrdi sarvasya visthitam 13.19 iti ksetram tatha jnanam / jneyam coktam samasatah mad-bhakta etad vijnaya / mad-bhavayopapdyate 13.20 prakrtim purusam caiva / viddhy anadi ubhav api vikarams ca gunams caiva / viddhi prakrti-sambhavan 13.21 karya-karana-kartrtve / hetuh prakrtir ucyate purusah sukha-duhkhanam / bhoktrtve hetur ucyate 13.22 purusah prakrti-stho hi / bhunkte prakrti-jan gunan karanam guna-sango 'sya / sad-asad-yoni-janmasu 13.23 upadrastanumanta ca / bharta bhokta mahesvarah paramatmeti capy ukto / dehe 'smin purusah parah 13.24 ya evam vetti purusam / prakrtim ca gunaih saha sarvatha vartamano 'pi / na sa bhuyo 'bhijayate 13.25 dhyanenatmani pasyanti / kecid atmanam atmana anye sankhyena yogena / karma-yogena capare 13.26 anye tv evam ajanantah / srutvanyebhya upasate te 'pi catitaranty eva / mrtyum sruti-parayanah 13.27 yavat sanjayate kincit / sattvam sthavara-jangamam ksetra-ksetrajna-samyogat / tad viddhi bharatarsabha 13.28 samam sarvesu bhutesu / tisthantam paramesvaram vinasyatsv avinasyantam / yah pasyati sa pasyati 13.29 samam pasyan hi sarvatra / samavasthitam isvaram na hinasty atmanatmanam / tato yati param gatim 13.30 prakrtyaiva ca karmani / kriyamanani sarvasah yah pasyati tathatmanam / akartaram sa pasyati 13.31 yada bhuta-prthag-bhavam / eka-stham anupasyati tata eva ca vistaram / brahma sampadyate tada 13.32 anaditvan nirgunatvat / paramatmayam avyayah sarira-stho 'pi kaunteya / na karoti na lipyate 13.33 yatha sarva-gatam sauksmyad / akasam nopalio yate sarvatravasthito dehe / tathatma nopalipyate 13.34 yatha prakasayaty ekah / krtsnam lokam imam ravih ksetram ksetri tatha krtsnam / prakasayati bharata 13.35 ksetra-ksetrajnayor evam / antaram jnana-caksusa bhuta-prakrti-moksam ca / ye vidur yanti te param 14.1 sri-bhagavan uvaca param bhuyah pravaksyami / jnananam jnanam uttamam yaj jnatva munayah sarve / param siddhimn ito gatah 14.2 idam jnanam upasritya / mama sadharmyam agatah sarge 'pi nopajayante / pralaye na vyathanti ca 14.3 mama yonir mahad brahma / tasmin garbham dadhamy aham sam bhavah sarva-bhutanam / tato bhavati bharata 14.4 sarva-yonisu kaunteya / murtayah sambhavanti yah tasam brahma mahad yonir / aham biia-pradah pita 14.5 sattvam rajas tama iti / gunah prakrti-sambhavah nibadhnanti maha-baho / dehe dehinam avyayam 14.6 tatra sattvam nirmalatvat / prakasakam anamayam sukha-sangena badhnati / jnana-sangena canagha 14.7 rajo ragatmakam viddhi / trsna-sanga-samudbhavam tan nibadhnati kaunteya / karma-sangena dehinam 14.8 tamas tv ajnana-jam viddhi / mohanam sarva-dehinam pramadalasya-nidrabhis / tan nibadhnati bharata 14.9 sattvam sukhe sanjayati / rajah karmani bharata jnanam avrtya tu tamah / pramade sanjayaty uta 14.10 rajas tamas cabhibhuya / sattvam bhavati bharata rajah sattvam tamas caiva / tamah sattvam rajas tatha 14.11 sarva-dvaresu dehe 'smin / prakasa upajayate jnanam yada tada vidyad / vivrddham sattvam ity uta 14.12 lobhah pravrttir arambhah / karmanam asamah sprha rajasy etanijayante / vivrddhe bharatarsabha 14.13 aprakaso 'pravrttis ca / pramado moha eva ca tamasy etanijayante / vivrddhe kuru-nandana 14.14 yada sattve pravrddhe tu / pralayam yati deha-bhrt tadottama-vidam lokan / amalan pratipadyate 14.15 rajasi pralayam gatva / karma-sangisu jayate tatha pralinas tamasi / mudha-yonisu jayate 14.16 karmanah sukrtasyahuh / sattvikam nirmalam phalam rajasas tu phalam duhkham / ajnanam tamasah phalam 14.17 sattvat sanjayate jnanam / rajaso lobha eva ca pramada-mohau tamaso / bhavato 'jnanam eva ca 14.18 urdhvam gacchanti sattva-stha / madhye tisthanti rajasah jaghanya-guna-vrtti stha / adho gacchanti tamasah 14.19 nanyam gunebhyah kartaram / yada drastanupasyati gunebhyas ca param vetti / mad-bhavam so 'dhigacchati 14.20 gunan etan atitya trin / dehi deha-samudbhavan janma-mrtyu jara-duhkhair / vimukto 'mrtam asnute 14.21 arjuna uvaca kair lingais trin gunan etan / atito bhavati prabho kim acarah katham caitams / trin gunan ativartate 14.22-25 sri-bhagavan uvaca prakasam ca pravrttim ca / moham eva ca pandava na dvesti sampravrttani / na nivrttani kanksati udasina-vad asino / gunair yo na vicalyate guna vartanta ity evam / yo 'vatisthati nengate sama-duhkha-sukhah sva-sthah / sama-lostasma-kancanah tulya-priyapriyo dhiras / tulya-nindatma-samstutih manapamanayos tulyas / tulyo mitrari-paksayoh sarvarambha-parityagi / gunatitah sa ucyate 14.26 mam ca yo 'vyabhicarena / bhakti-yogena sevate sa gunan samatityaitan / brahma-bhuyaya kalpate 14.27 brahmano hi pratisthaham / amrtasyavyayasya ca sasvatasya ca dharmasya / sukhasyaikantikasya ca 15.1 sri-bhagavan uvaca urdhva-mulam adhah-sakham / asvattham prahur avyayam chandamsi yasya parnani / yas tam veda sa veda-vit 15.2 adhas cordhvam prasrtas tasya sakha / guna-pravrddha visaya-pravalah adhas ca mulany anusantatani / karmanubandhini manusya-loke 15.3-4 na rupam asyeha tathopalabhyate / nanto na cadir na ca sampratistha asvattham enam su-virudha-mulam / asanga-sastrena drdhena chittva tatah padam tat parimargitavyam / yasmin gata na nivartanti bhuyah tam eva cadyam purusam prapadye / yatah pravrttih prasrta purani 15.5 nirmana-mohajita-sanga-dosa / adhyatma-nitya vinivrtta-kamah dvandvair vimuktah sukha-duhkha-samjnair / gacchanty amudhah padam avyayam tat 15.6 na tad bhasayate suryo / na sasanko na pavakah yad gatva na nivartante / tad dhama paramam mama 15.7 mamaivamso jiva-loke / jiva-bhutah sanatanah manah-sasthanindriyani / prakrti sthani karsati 15.8 sariram yad avapnoti / yac capy utkramatisvarah grh itvaitani sam yati / vayur gandhan ivasayat 15.9 srotram caksuh sparsanam ca / rasanam ghranam eva ca adhisthaya manas cayam / visayan upasevate 15.10 utkramantam sthitam vapi / bhunjanam va gunanvitam vimudha nanupasyanti / pasyantijnana-caksusah 15.11 yatanto yoginas cainam / pasyanty atmany avasthitam yatanto 'py akrtatmano / nainam pasyanty acetasah 15.12 yad aditya-gatam tejo / jagad bhasayate 'khilam yac candramasi yac cagnau / tat tejo viddhi mamakam 15.13 gam avisya ca bhutani / dharayamy aham ojasa pusnami causadhih sarvah / somo bhutva rasatmakah 15.14 aham vaisvanaro bhutva / praninam deham asritah pranapana-samayuktah / pacamy annam catur-vidham 15.15 sarvasya caham hrdi sannivisto / mattah smrtirjnanam apohanam ca vedais ca sarvair aham eva vedyo / vedanta-krd veda-vid eva caham 15.16 dvav imau purusau loke / ksaras caksara eva ca ksarah sarvani bhutani / kuta-stho 'ksara ucyate 15.17 uttamah purusas tv anyah / paramatmety udahrtah yo loka-trayam avisya / bibharty avyaya isvarah 15.18 yasmat ksaram atito 'ham / aksarad api cottamah ato 'mi loke vede ca / prathitah purusottamah 15.19 yo mam evam asammudho / janati purusottamam sa sarva-vid bhajati mam / sarva-bhavena bharata 15.20 iti guhyatamam sastram / idam uktam mayanagha etad buddhva buddhimnan syat / krta-krtyas ca bharata 16.1-3 sri-bhagavan uvaca abhayam sattva-samsuddhir / jnana-yoga-vyavasthitih danam damas ca yajnas ca / svadhyayas tapa arjavam ahimsa satyam akrodhas / tyagah santir apaisunam daya bhutesv aloluptvam / mardavam hrir acapalam tejah ksama dhrtih saucam / adroho nati-manita bhavanti sampadam daivim / abhijatasya bharata 16.4 dambho darpo 'bhimanas ca / krodhah parusyam eva ca ajnanam cabhijatasya / partha sampadam asurim 16.5 daivi sampad vimoksaya / nibandhayasuri mata ma sucah sampadam daivim / abhijato 'si pandava 16.6 dvau bhuta-sargau loke 'smin / daiva asura eva ca daivo vistarasah prokta / asuram partha me srnu 16.7 pravrttim ca nivrttim ca / jana na vidur asurah na saucam napi cacaro / na satyam tesu vidyate 16.8 asatyam apratistham te / jagad ahur anisvaram aparaspara-sambhutam / kim anyat kama-haitukam 16.9 etam drstim avastabhya / nastatmano 'lpa-buddhayah prabhavanty ugra-karmanah / ksayaya jagato 'hitah 16.10 kamam asritya duspuram / dambha-mana-madanvitah mohad grhitvasad-grahan / pravartante 'suci-vratah 16.11-12 cintam aparimeyam ca / pralayantam upasritah kamopabhoga-parama / etavad iti niscitah asa-pasa-satair baddhah / kama-krodha-parayanah ihante kama-bhogartham / anyayenartha-sancayan 16.13-15 idam adya maya labdham / imam prapsye manoratham idam astidam api me / bhavisyati punar dhanam asau maya hatah satrur / hanisye caparan api isvaro 'ham aham bhogi / siddho 'ham balavan sukhi adhyo 'bhijanavan asmi / ko 'nyo 'ti sadrso maya yaksye dasyami modisya / ity ajnana-vimohitah 16.16 aneka-citta-vibhranta / moha-jala-samavrtah prasaktah kama-bhogesu / patanti narake 'sucau 16.17 atma-sambhavitah stabdha / dhana-mana-madanvitah yajante nama-yajnais te / dambhenavidhi-purvakam 16.18 ahankaram balam darpam / kamam krodham ca samsritah mam atma-para-dehesu / pradvisanto 'bhyasuyakah 16.19 tan aham dvisatah kruran / samsaresu naradhaman ksioamy ajasram asubhan / asurisv eva yonisu 16.20 asurim yonim apanna / mudha janmani janmani mam aprapyaiva kaunteya / tato yanty adhamam gatim 16.21 tri-vidham narakasyedam / dvaram nasanam atmanah kamah krodhas tatha lobhas / tasmad etat trayam tyajet 16.22 etair vimuktah kaunteya / tamo-dvarais tribhir narah acaraty atmanah sreyas / tato yati param gatim 16.23 yah sastra-vidhim utsrjya / vartate kama-karatah na sa siddhim avapnoti / na sukham na param gatim 16.24 tasmac chastram pramanam te / karyakarya-vyavasthitau jnatva sastra-vidhanoktam / karma kartum iharhasi 17.1 arjuna uvaca ye sastra-vidhim utsrjya / yajante sraddhayanvitah tesam nistha tu ka krsna / sattvam aho rajas tamah 17.2 sri-bhagavan uvaca tri-vidha bhavati sraddha / dehinam sa svabhava-ja sattviki rajasi caiva / tamasi ceti tam srnu 17.3 sattvanurupa sarvasya / sraddha bhavati bharata sraddha-mayo 'yam puruso / yo yac-chraddhah sa eva sah 17.4 yajante sattvika devan / yaksa-raksamsi rajasah pretan bhuta-ganams canye / yajante tamasajanah 17.5-6 asastra-vihitam ghoram / tapyante ye tapo janah dambhahankara-samyuktah / kama-raga-balanvitah karsayantah sarira-stham / bhuta-gramam acetasah mam caivantah sarira-stham / tan viddhy asura-niscayan 17.7 aharas tv api sarvasya / tri-vidho bhavati priyah yajnas tapas tatha danam / tesam bhedam imam srnu 17.8 ayuh-sattva-balarogya- / sukha-priti vivardhanah rasyah snigdhah sthira hrdya / aharah sattvika-priyah 17.9 katv-amla-lavanaty-usna- / tiksna-ruksa-vidahinah ahara rajasasyesta / duhkha-sokamaya-pradah 17.10 yata-yamam gata-rasam / puti paryusitam ca yat ucchistam api camedhyam / bhojanam tamasa-priyam 17.11 aphalakanksibhir yajno / vidhi-disto ya ijyate yastavyam eveti manah / samadhaya sa sattvikah 17.12 abhisandhaya tu phalam / dambhartham api caiva yat ijyate bharata-srestha / tam yajnam viddhi rajasam 17.13 vidhi-hinam asrstannam / mantra-hinam adaksinam sraddha-virahitam yajnam / tamasam paricaksate 17.14 deva-dvija-guru-prajna- / pujanam saucam ariavam brahmacaryam ahimsa ca / sariram tapa ucyate 17.15 anudvega-karam vakyam / satyam priya-hitam ca yat svadhyayabhyasanam caiva / van-mayam tapa ucyate 17.16 manah-prasadah saumyatvam / maunam atma-vinigrahah bhava-samsuddhir ity etat / tapo manasam ucyate 17.17 sraddhaya paraya taptam / tapas tat tri-vidham naraih aphalakanksibhir yuktaih / sattvikam paricaksate 17.18 satkara-mana-pujartham / tapo dambhena caiva yat kriyate tad iha proktam / rajasam calam adhruvam 17.19 mudha-grahenatmano yat / pidaya kriyate tapah parasyotsadanartham va / tat tamasam udahrtam 17.20 datavyam iti yad danam / diyate 'nupakarine dese kale ca patre ca / tad danam sattvikam smrtam 17.21 yat tu pratyupakarartham / phalam uddisya va punah diyate ca pariklistam / tad danam rajasam smrtam 17.22 adesa-kale yad danam / apatrebhyas ca diyate asat-krtam avajnatam- / tat tamasam udahrtam 17.23 om tat sad iti nirdeso / brahmanas tri-vidhah smrtah brahmanas tena vedas ca / yajnas ca vihitah pura 17.24 tasmad om ity udahrtya / yajna-dana-tapah-kriyah pravartante vidhanoktah / satatam brahma-vadinam 17.25 tad ity anabhisandhaya / phalam yajna-tapah-kriyah dana-kriyas ca vividhah / kriyante moksa-kanksibhih 17.26-27 sad-bhave sadhu-bhave ca / sad ity etat prayujyate prasaste karmani tatha / sac-chabdah partha yujyate yajne tapasi dane ca / sthitih sad iti cocyate karma caiva tad-arthiyam / sad ity evabhidhiyate 17.28 asraddhaya hutam dattam / tapas taptam krtam ca yat asad ity ucyate partha / na ca tat pretya no iha 18.1 arjuna uvaca sannyasasya maha-baho / tattvam icchami veditum tyagasya ca hrsikesa / prthak kesi-nisudana 18.2 sri-bhagavan uvaca kamyanam karmanam nyasam / sannyasam kavayo viduh sarva-karma-phala-tyagam / prahus tyagam vicaksanah 18.3 tyajyam dosa-vad ity eke / karma prahur manisinah yajna-dana-tapah-karma / na tyajyam iti capare 18.4 niscayam srnu me tatra / tyage bharata-sattama tyago hi purusa-vyaghra / tri-vidhah samprakirtitah 18.5 yajna-dana-tapah-karma / na tyajyam karyam eva tat yajno danam tapas caiva / pavanani manisinam 18.6 etany api tu karmani / sangam tyaktva phalani ca kartavyaniti me partha / niscitam matam uttamam 18.7 niyatasya tu sannyasah / karmano nopapadyate mohat tasya parityagas / tamasah parikirtitah 18.8 duhkham ity eva yat karma / kaya-klesa-bhayat tyajyt sa krtva rajasam tyagam / naiva tyaga-phalam labhet 18.9 karyam ity eva yat karma / niyatam kriyate 'rjuna sangam tyaktva phalam caiva / sa tyagah sattviko matah 18.10 na dvesty akusalam karma / kusale nanusajjate tyagi sattva-samavisto / medhavi chinna-samsayah 18.11 na hi deha-bhrta sakyam / tyaktum karmany asesatah yas tu karma-phala-tyagi / sa tyagity abhidhiyate 18.12 anistam istam misram ca / tri-vidham karmanah phalam bhavaty atyaginam pretya / na tu sannyasinam kvacit 18.13 pancaitani maha-baho / karanani nibodha me sankhye krtante proktani / siddhaye sarva-karmanam 18.14 adhisthanam tatha karta / karanam ca prthag-vidham vividhas ca prthak cesta / daivam caivatra pancamam 18.15 sarira-van-manobhir yat / karma prarabhate narah nyayyam va viparitam va / pancaite tasya hetavah 18.16 tatraivam sati kartaram / atmanam kevalam tu yah pasyaty akrta-buddhitvan / na sa pasyati durmatih 18.17 yasya nahankrto bhavo / buddhir yasya na lipyate hatvapi sa imal lokan / na hanti na nibadhyate 18.18 jnanam jneyam parijnata / tri-vidha karma-codana karanam karma karteti / tri-vidhah karma-sangrahah. 18.19 jnanam karma ca karta ca / tridhaiva guna-bhedatah procyate guna-sankhyane / yathavac chrnu tany api 18.20 sarva-bhutesu yenaikam / bhavam avyayam iksate avibhaktam vibhaktesu / taj jnanam viddhi sattvikam 18.21 prthaktvena tu yaj jnanam / nana-bhavan prthag-vidhan vetti sarvesu bhutesu / taj jnanam viddhi rajasam 18.22 yat tu krtsna-vad ekasmin / karye saktam ahaitukam atattvartha-vad alpam ca / tat tamasam udahrtam 18.23 niyatam sanga-rahitam / araga-dvesatah krtam aphala-prepsuna karma / yat tat sattvikamn ucyate 18.24 yat tu kamepsuna karma / sahankarena va punah kriyate bahulayasam / tad rajasam udahrtam 18.25 anubandham ksayam himsam / anapeksya ca paurusam mohad arabhyate karma / yat tat tamasam ucyate 18.26 mukta-sango 'naham-vadi / dhrty-utsaha-samanvitah siddhy-asiddhyor nirvikarah / karta sattvika ucyate 18.27 ragi karma-phala-prepsur / lubdho himsatmako 'sucih harsa-sokanvitah karta / rajasah parikirtitah 18.28 ayuktah prakrtah stabdhah / satho naiskrtiko 'lasah visadi dirgha-sutri ca / karta tamasa ucyate 18.29 buddher bhedam dhrtes caiva / gunatas tri-vidham srnu procyamanam asesena / prthaktvena dhananjaya 18.30 pravrttim ca nivrttim ca / karyakarye bhayabhaye bandham moksam ca ya vetti / buddhih sa partha sattviki 18.31 yaya dharmam adharmam ca / karyam cakaryam eva ca ayathavat prajanati / buddhih sa partha rajasi 18.32 adharmam dharmam iti ya / manyate tamasavrta sarvarthan viparitams ca / buddhih sa partha tamasi 18.33 dhrtya yaya dharayate / manah-pranendriya-kriyah yogenavyabhicarinya / dhrtih sa partha sattviki 18.34 yaya tu dharma-kamarthan / dhrtya dharayate 'rjuna prasangena phalakanksi / dhrtih sa partha rajasi 18.35 yaya svapnam bhayam sokam / visadam madam eva ca na vimuncati durmedha / dhrtih sa partha tamasi 18.36 sukham tv idanim tri-vidham / srnu me bharatarsabha abhyasad ramate yatra / duhkhantam ca nigacchati 18.37 yat tad agre visam iva / pariname 'mrtopamam tat sukham sattvikam proktam / atma-buddhi-prasada-jam 18.38 visayendriya-samyogad / yat tad agre 'mrtopamam pariname visam iva / tat sukham rajasam smrtam 18.39 yad agre canubandhe ca / sukham mohanam atmanah nidralasya-pramadottham / tat tamasam udahrtam 18.40 na tad asti prthivyam va / divi devesu va punah sattvam prakrti-jair muktam / yad ebhih syat tribhir gunaih 18.41 brahmana-ksatriya-visam / sudranam ca parantapa karmani pravibhaktani / svabhava-prabhavair gunaih 18.42 samo damas tapah saucam / ksantir arjavam eva ca jnanam vijnanam astikyam / brahma-karma svabhava-jam 18.43 sauryam tejo dhrtir daksyam / yuddhe capy apalayanam danam isvara-bhavas ca / ksatram karma svabhava-jam 18.44 krsi-go-raksya-vanijyam / vaisya-karma svabhava-jam paricaryatmakam karma / sudrasyapi svabhava-jam 18.45 sve sve karmany abhiratah / samsiddhim labhate narah sva-karma-niratah siddhim / yatha vindati tac chrnu 18.46 yatah pravrttir bhutanam / yena sarvam idam tatam sva-karmana tam abhyarcya / siddhim vindati manavah 18.47 sreyan sva-dharmo vigunah / para-dharmat sv-anusthitat svabhava-niyatam karma / kurvan napnoti kilbisam 18.48 saha-jam karma kaunteya / sa-dosam api na tyajet sarvarambha hi dosena / dhumenagnir ivavrtah 18.49 asakta-buddhih sarvatra / jitatma vigata-sprhah naiskarmya-siddhim paramam / sannyasenadhigacchati 18.50 siddhim prapto yatha brahma / tathapnoti nibodha me samasenaiva kaunteya / nistha jnanasya ya para 18.51-53 buddhya visuddhaya yukto / dhrtyatmanam niyamya ca sabdadin visayams tyaktva / raga-dvesau vyudasya ca vivikta-sevi laghv-asi / yata-vak-kaya-manasah dhyana-yoga-paro nityam / vairagyam samupasritah ahankaram balam darpam / kamam krodham parigraham vimucya nirmamah santo / brahma-bhuyaya kalpate 18.54 brahma-bhutah prasannatma / na socati na kanksati samah sarvesu bhutesu / mad-bhaktim labhate param 18.55 bhaktya mam abhijanati / yavan yas casmi tattvatah tato mam tattvato jnatva / visate tad-anantaram 18.56 sarva-karmany api sada / kurvano mad-vyapasrayah mat-prasadad avapnoti / sasvatam padam avyayam 18.57 cetasa sarva-karmani / mayi sannyasya mat-parah buddhi-yogam upasritya / mac-cittah satatam bhava 18.58 mac-cittah sarva-durgani / mat-prasadat tarisyasi atha cet tvam ahankaran / na srosyasi vinanksyasi 18.59 yad ahankaram asritya / na yotsya iti manyase mithyaisa vyavasayas te / prakrtis tvam niyoksyati 18.60 svabhava-jena kaunteya / nibaddhah svena karmana kartum necchasi yan mohat / karisyasy avaso 'pi tat 18.61 isvarah sarva-bhutanam / hrd-dese 'rjuna tisthati bhramayan sarva-bhutani / yantrarudhani mayaya 18.62 tam eva saranam gaccha / sarva-bhavena bharata tat-prasadat param santim / sthanam prapsyasi sasvatam 18.63 iti te jnanam akhyatam / guhyad guhyataram maya vimnrsyaitad asesena / yathecchasi tatha kuru 18.64 sarva-guhyatamam bhuyah / srnu me paramam vacah isto 'si me drdham iti / tato vaksyami te hitam 18.65 man-mana bhava mad-bhakto / mad-yaji mam namaskuru mam evaisyasi satyam te / pratijane priyo 'si me 18.66 sarva-dharman parityajya / mam ekam saranam vraja aham tvam sarva-papebhyo / moksayisyami ma sucah 18.67 idam te natapaskaya / nabhaktaya kadacana na casusrusave vacyam / na ca mam yo 'bhyasuyati 18.68 ya idam paramam guhyam / mad-bhaktesv abhidhasyati bhaktim mayi param krtva / mam evaisyaty asamsayah 18.69 na ca tasman manusyesu / kascin me priya-krttamah bhavita na ca me tasmad / anyah priyataro bhuvi 18.70 adhyesyate ca ya imam / dharmyam samvadam avayoh jnana-yajnena tenaham / istah syam iti me matih 18.71 sraddhavan anasuyas ca / srnuyad api yo narah so 'pi muktah subhal lokan / prapnuyat punya-karmanam 18.72 kaccid etac chrutam partha / tvayaikagrena cetasa kaccid ajnana-sammohah / pranastas te dhananjaya 18.73 arjuna uvaca nasto mohah smrtir labdha / tvat-prasadan mayacyuta sthito 'mi gata-sandehah / karisye vacanam tava 18.74 sanjaya uvaca ity aham vasudevasya / parthasya ca mahatmanah samvadam imam asrausam / adbhutam roma-harsanam 18.75 vyasa-prasadac chrutavan / etad guhyam aham param yogam yogesvarat krsnat / saksat kathayatah svayam 18.76 rajan samsmrtya samsmrtya / samvadam imam adbhutam kesavariunayoh punyam / hrsyami ca muhur muhuh 18.77 tac ca samsmrtya samsmrtya / rupam aty-adbhutam hareh vismayo me mahan rajan / hrsyami ca punah punah 18.78 yatra yogesvarah krsno / yatra partho dhanur-dharah tatra srir vijayo bhutir / dhruva nitir matir mama |